Misbruik van Procesrecht

Publicatie

Auteur:

Van Den Berghe H.

Samenvatting

Lees deze integrale bijdrage: "Misbruik van procesrecht" online via deze link

Procesrechtsmisbruik is een misbruik van doelen middelen.

Het misbruik van procesrecht is het ‘het gebruik zonder enig redelijk belang van de regels van het procesrecht voor een ander doel dan datgene waarvoor het bestemd werd en/of het gebruik van deze regelen op een wijze die naar omstandigheden niet strookt met de proceseconomie (M. STORME, “Over het tergend geding voor een roekeloze vriendschap – Beschouwingen m.b.t. procesrechtsmisbruik” in G. BAERT en J. RONSE (eds.), Liber amicorum Jan Ronse, Brussel, Story-Scientia, 1986, (67) 75. )

‘Overwegende dat een geding niet alleen tergend kan zijn wanneer een partij de bedoeling heeft een andere partij schade te berokkenen, maar ook wanneer zij haar recht om in rechte op te treden uitoefent op een wijze die de perken van de normale uitoefening van dat recht door een bedachtzaam en zorgvuldig persoon kennelijk te buiten gaat’.(J.-F. VAN DROOGHENBROECK, “L’abus procédural: une étape décisive” (noot onder Cass. 31 oktober 2003), JT 2004, (135)
135. ).

": ‘Attendu qu’un appel est téméraire ou vexatoire au sens de l’article 1072bis du Code judiciaire lorsque l’appelant exerce son droit de recours soit dans une intention de nuire, soit d’une manière qui excède manifestement les limites de l’exercice normal de ce droit par une personne prudente et diligente" (Cass. 12 mei 2005, RABG 2005, 1683. )

Het procesrecht wordt misbruikt wanneer men redelijkerwijs zou moeten weten dat er geen kans op slagen bestaat. Deze onzorgvuldigheidmaakt misbruik van procesrecht uit.(M. STORME, “Over het tergend geding voor een roekeloze vriendschap – Beschouwingen m.b.t. procesrechtsmisbruik” in G. BAERT en J.RONSE (eds.), Liber amicorum Jan Ronse, Brussel, Story-Scientia, 1986, (67) 78-82. )

Inhoudstafel tekst:

DEEL 1: INLEIDING . 1
DEEL 2: PROCESRECHTSMISBRUIK IN HET BURGERLIJK PROCESRECHT . 4
HOOFDSTUK 1: PROCESRECHTSMISBRUIK . 5
1. Materieel en moreel element . 6
a. Materieel element: het gebruik van de procedure . 6
b. Moreel element: foutief procederen met een onrechtmatig doel . 11
2. Belangen in het geding . 11
HOOFDSTUK 2: GRONDSLAG EN EVOLUTIE . 12
1. Romeins recht . 12
2. Middeleeuwen . 14
3. Voor 1992: rechtsmisbruik en art. 1382 en 1383 BW . 14
a. Rechtsmisbruik en art. 1382 en 1383 BW . 14
b. Procesrechtelijke uitwerking . 17
c. Evaluatie . 18
d. Zelfstandige vormen van misbruik van recht . 20
4. 1992-2007: art. 1072bis Ger.W: het opleggen van een civiele geldboete . 21
a. Cass. 14 februari 1992 . 21
b. Wet van 3 augustus 1992 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek: art. 1072bis
Ger.W. . 21
i. Schadevergoeding en boete . 23
A. De vergoeding wegens tergend en roekeloos hoger beroep: art. 1072bis eerste lid Ger.W. . 24
B. Boete wegens tergend en roekeloos hoger beroep: art. 1072bis tweede lid Ger.W. 24
ii. Voorwaarden . 26
c. Wet 10 juni 2001 tot wijziging van sommige bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek,
het Wetboek van Strafvordering en het Wetboek der registratie-, hypotheek-, en
griffierechten, inzake onttrekking en wraking: art. 656 en 838 Ger.W. . 28
II
d. Procesrechtelijke uitwerking . 30
e. Evaluatie . 32
HOOFDSTUK 3: VANDAAG: ART. 780BIS GER.W. . 33
1. Inleiding . 33
2. Wet van 26 april 2007: het nieuwe art. 780bis Ger.W. . 36
a. Art. 780bis Ger.W. . 36
b. Toepassingsgebied . 37
i. Het aanwenden van de rechtspleging . 37
ii. Voor kennelijk vertragende of onrechtmatige doeleinden . 38
iii. Tergend en roekeloos geding . 39
iv. Cassatie . 40
v. Geen toepassing in straf- en tuchtzaken . 40
c. Schadevergoeding en geldboete wegens tergend en roekeloos geding. 41
i. Schadevergoeding wegens tergend en roekeloos geding . 41
ii. Geldboete wegens tergend en roekeloos geding . 42
iii. Wisselwerking schadevergoeding en geldboete . 44
d. Procedure . 44
e. Rechtsmiddelen . 45
i. Hoger beroep . 45
ii. Cassatie . 46
f. Inwerkingtreding . 46
3. Evaluatie van de hervorming van de Wet van 26 april 2007 . 48
HOOFDSTUK 4: VERBAND MET DE WET VAN 21 APRIL 2007 BETREFFENDE DE VERHAALBAARHEID
VAN KOSTEN EN ERELONEN VAN EEN ADVOCAAT . 49
1. Inleiding . 49
2. De Wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van kosten en erelonen van een
advocaat . 49
a. Historiek . 49
III
b. De rechtsplegingsvergoeding . 51
i. Mogelijkheid voor de rechter om af te wijken van de basisbedragen . 53
ii. Cumul met een vergoeding wegens procesrechtsmisbruik? . 56
DEEL 3: PROCESRECHTSMISBRUIK IN HET PUBLIEK PROCESRECHT . 59
HOOFDSTUK 1: INLEIDING . 59
HOOFDSTUK 2: ART. 37 R.v.St.-WET . 59
1. Van Wetsvoorstel tot Wet . 60
2. Verband met het recht op toegang tot de rechter . 62
3. Verband met de bestuurlijke dwangsom . 62
4. Toepassingsgebied . 63
a. Welke beroepen? . 63
b. Enkel voor de verzoeker . 65
5. Kennelijk onrechtmatig beroep . 66
6. Procedure . 70
a. Algemeen . 70
b. Het initiatief tot de procedure: het auditoraatsverslag . 71
c. Hoorzitting . 73
d. Geen rechtsmiddelen . 75
7. De geldboete . 76
8. Inwerkingtreding . 78
HOOFDSTUK 3: HET KORT GEDING EN ART. 93 ALGEMEEN PROCEDUREREGLEMENT . 79
1. Inleiding . 79
2. Rechtspraak. 80
HOOFDSTUK 4: EVALUATIE VAN ART. 37 R.V.ST.-WET . 84
DEEL 4: PROCESRECHTSMISBRUIK IN ANDERE RECHTSTELSELS . 87
HOOFDSTUK 1: INLEIDING . 87
HOOFDSTUK 2: EUROPA. 87
HOOFDSTUK 3: NEDERLAND . 89
IV
1. Inleiding . 89
2. Misbruik van recht . 89
3. Misbruik van recht of bevoegdheid in het procesrecht . 90
a. Functie van misbruik van processuele bevoegdheden . 91
b. Criteria voor misbruik van processuele bevoegdheden . 91
c. Gevolg van misbruik van processuele bevoegdheden . 93
4. Evaluatie . 93
HOOFDSTUK 4: FRANKRIJK . 94
HOOFDSTUK 5: LUXEMBURG . 95
HOOFDSTUK 6: VERENIGD KONINKRIJK . 96
HOOFDSTUK 7: DUITSLAND . 97
DEEL 5: CONCLUSIE . 99