De nieuwe Krakerswet van 18 oktober 2017

Publicatie

Auteur:

Vandromme T

Tijdschrift:

Rechtskundig Weekblad

Uitgever:

intersentia

Jaargang:

2017-2018

Pagina:

1443

Samenvatting

Let wel:

In 2017 heeft de wetgever het kraken strafbaar gesteld. Hierbij de goedgekeurde tekst

Nieuw artikel 442/1 Strafwetboek:

“Art. 442/1. § 1. Met gevangenisstraf van acht dagen tot een maand en met geldboete van zesentwintig euro tot honderd euro of met een van die straffen alleen wordt gestraft hij die, zonder een bevel van de overheid hetzij zonder toestemming van een houder van een titel die of een recht dat toegang verschaft tot de betrokken plaats of gebruik van of verblijf in het betrokken goed toestaat en buiten de gevallen waarin de wet het toelaat, op eender welke manier andermans niet bewoonde huis, appartement, kamer of verblijf, of de aanhorigheden ervan of enige andere niet bewoonde ruimte of andermans roerend goed dat al dan niet als verblijf kan dienen, hetzij binnendringt, hetzij bezet, hetzij erin verblijft zonder zelf houder te zijn van voormelde titel of recht.
§ 2. Met gevangenisstraf van acht dagen tot een jaar en met geldboete van zesentwintig euro tot tweehonderd euro of met een van die straffen alleen wordt gestraft hij die binnen de vastgestelde termijn geen gevolg geeft aan het bevel tot ontruiming bedoeld in artikel 12, § 1 van de wet van … betreffende het onrechtmatig binnendringen in, bezetten van of verblijven in andermans goed of aan de uithuiszetting bedoeld in artikel 1344decies van Gerechtelijk Wetboek.
§ 3. Het in paragraaf 1 bedoelde misdrijf kan alleen worden vervolgd op klacht van een persoon die houder is van een titel of een recht op het betrokken goed.”

De krakersproblematiek komt de laatste tijd regelmatig in de actualiteit. De media berichten daarbij over verschillende gevallen van kraken van panden, al dan niet bewoond. In het verleden werden verschillende wetsvoorstellen ingediend om deze problematiek aan te pakken. Het federale regeerakkoord 2014-2019 vermeldt dat de regeling inzake kraakpanden wordt herzien met als doel de uitdrijving te versnellen. Na een nieuw gemediatiseerd kraakdossier werd in het Federaal Parlement effectief een wettelijk kader inzake kraken uitgewerkt, dat leidde tot de wet van 18 oktober 2017.

Inhoudstafel tekst:

I. Inleiding

1. Het fenomeen kraken bestaat al zeer lang, maar kende in het recht geen specifieke regeling. Daardoor moesten algemene rechtsregels toegepast worden op gevallen waarin een al dan niet bewoond pand werd gekraakt. In dit tijdschrift werden in de loop der tijd twee studies aan het kraken gewijd, waarin werd getracht de toepassing van die algemene regels op kraken te verduidelijken. 1

II. De strafrechtelijke weg

A. Nieuwe strafbaarstellingen

• Kraken op zich wordt strafbaar:

De Krakerswet maakt daarom kraken op zich strafbaar en voorziet ook in een strafbaarstelling voor niet-bewoonde panden.

De omschrijving van het misdrijf huisvredebreuk aangevuld.

Niet enkel het binnendringen in een woning het misdrijf maakt huisvredebreuk ook, maar ook het bezetten of erin verblijven zonder toestemming van de rechthebbende.

Huisvredebreuk is sinds de wetswijziging niet langer een aflopend, maar een voortdurend misdrijf.

Let wel het misdrijf huisvredebreuk bestaat enkel ten aanzien van bewoonde panden

• Nieuwe misdrijf Lokaalvredebreuk

Lokaalvredebreuk is een voortdurend misdrijf bestaande uit het binnendringen, het bezetten of het verblijven in een niet-bewoond huis, appartement, kamer of enige andere niet bewoonde ruimte of andermans roerend goed dat al dan niet als verblijf kan dienen, zonder houder te zijn van een recht dat toegang verschaft tot de betrokken plaats.

• Ontruimingsbevel

Art. 12 van de Krakerswet voorziet dat de procureur des konings een strafrechtelijk ontruimingsbevel kan opleggen bij lokaalvredebreuk, op verzoek van de eigenaar.

Dit bevel houdt in dat de krakers het lokaal dienen te ontruimen binnen een termijn van acht dagen, na de krakers te hebben gehoord.

Tegen het bevel tot ontruiming kan bij de Vrederechter binnen een termijn van acht dagen door elke belanghebbende beroep worden ingesteld.

Zolang de vrederechter geen uitspraak heeft gedaan wordt het bevel tot schorsing geschorst.

III. De burgerrechtelijke weg

Dit is de bijzondere rechtspleging ingeschreven in het Gerechtelijk Wetboek voor uithuiszetting uit plaatsen betrokken zonder recht of titel (nieuwe artt. 1344octies – 1344duodecies Ger.W.). De bevoegde rechter is de vrederechter van de plaats waar het bezette goed gelegen is.

De procedure wordt ingeleid middels een verzoekschrift op tegenspraak, dan wel bij eenzijdig verzoekschrift in geval van strikte noodzakelijkheid

IV. Beoordeling

A. De nieuwe strafbaarstellingen

B. De strafrechtelijke ontruiming

C. De bijzondere rechtspleging tot uithuiszetting

V. Conclusie

Bronverwijzingen

• G. Smaers, «De strafbaarheid van het kraken van woningen naar Belgisch recht», RW 1986-87, 2193-2218;

• T. Vandromme, «Het kraken van panden bekeken vanuit de grondrechten, het strafrecht en het burgerlijk recht (inclusief het procesrecht)», RW 2014-15, 1363-1378.

• G. Smaers en C. Idomon, «Woonstschennis door particulieren» in Comm.Straf., 2013, p. 11.

• Parl.St. Kamer, 2016-17, nr. 54-1008/5, p. 18.

• Parl.St. Kamer, 2016-17, nr. 54-1008/6, p. 18.

• C. Van Den Wyngaert, B. De Smet en S. Vandromme, Strafrecht en strafprocesrecht in hoofdlijnen, Antwerpen, Maklu, 2014, 1135.

• J. Mennes, «Arrestatie» in Comm.Straf., 2013, p. 29, nr. 54 en p. 42, nr. 75;

• R. Verstraeten, Handboek strafvordering, Antwerpen, Maklu, 2012, p. 560, nr. 1087).

• Cass. 25 februari 1999, AR nr. C.96.0409.N, Arr.Cass. 1999, 279, RW 1999-2000, 789, noot, P&B 1999, 94, noot H. Boularbah.

• S. Rutten en F. Dupon, «Overzicht van rechtspraak. De bevoegdheid (2001-2013)», TPR 2014, p. 2001, nrs. 127 e.v.

• Antwerpen, 9 februari 2011, IRDJ 2011, 110.

• J. Laenens, D. Scheers, P. Thiriar, S. Rutten en B. Vanlerberghe, Handboek gerechtelijk recht, Antwerpen, Intersentia, 2016, p. 260, nr. 540.

• P. Arnou, «Klachtmisdrijf», Comm.Straf. 1994, p. 3, nr. 6.

• S. Verhelst, De rol van het slachtoffer in het straf(proces)recht, Antwerpen, Intersentia, 2013, 189.

• HR 28 oktober 2011, nr. 10/05147, ECLI:NL:HR:2011/BQ9880, NJ 2013, 153, noot P.A.M. Mevis.

• L. Opsteen, «Pandeigenaren trekken bij kraak niet langer aan het kortste eind», NJB 2017, 589.

• Rigo Research en advies, Van ontruimen naar inruimen. Evaluatie van de Wet kraken en leegstand, Amsterdam, 2015, 24.

• K.A. Willms, «Kraken: de actualiteit» in Huurrecht in praktijk, 2017, 12.

• Persbericht – Oost-Vlaanderen – Nieuwe Kraakwet: een stand van zaken, 29 november 2017, http://www.om-mp.be/?q=nl/article/persbericht-oost-vlaanderen-nieuwe-kra....

• EHRM 13 mei 2008, nr. 19.009/04, McCann t/Verenigd Koninkrijk, § 80;

• EHRM 18 september 2012, nr. 40.060/08, Buckland t/Verenigd Koninkrijk, § 65.

• N. Bernard, «Pas d’expulsion de logement sans contrÃ´le juridictionnel – le droit au logement et la cour européenne des droit de l’homme», Rev.trim.dr.h. 2009, 527.

• EHRM 8 november 2004, nr. 58.255/00, Prokopovich t/ Rusland, § 36.

• Voorz. Rb. Gent (kort ged.), 19 februari 1997, RW 1998-99, 309;

• Voorz. Rb. Leuven (kort ged.) 4 maart 2013, Huur 2014, 44;

• Vred. Leuven 30 juni 1999, RW 1999-2000, 1033;

• Vred. Waver 2 december 2010, T.Vred. 2012, 463, noot K. De Greve;

• Vred. Gent 6 oktober 2011, nr. 3047/2011, onuitg.;

• Vred. Gent 26 december 2011, TGR 2012, 171;

• Vred. Zomergem 9 november 2012, RW 2013-14, 552, Huur 2013, 153.

• B. Hubeau, T. Vandromme en D. Vermeir, «Het huisvestingsbeleid» in B. Seutin en G. Van Haegendoren (eds.), De bevoegdheden van de gewesten, Brugge, die Keure, 2016, p. 117, nr. 160.

• K. Vanderbiesen en T. Vandromme, «De Vlaamse woningkwaliteitsbewaking anno 2016: na 20 jaar volledig volwassen?» in B. Hubeau en T. Vandromme (eds.), Twintig jaar Vlaamse Wooncode. Hoe sterk is porselein?, Brugge, die Keure, 2017, 87.

Overige verwijzingen:

• G. Smaers, «De strafbaarheid van het kraken van woningen naar Belgisch recht», RW 1986-87, 2193.

• Vred. Verviers 30 juni 2000, Echos log. 2000, 119, noot L. Tholomé; P. Dechez, «Le droit au logement des gens du voyage», Dr.Q.M. 1997, nr. 155, p. 3;

• J. Kusters, «Het recht op huisvesting voor woonwagenbewoners», Juristenkrant 2004, afl. 82, 11;

• N. Bernard, «Quel droit au logement pour les gens du voyage?», Echos log. 2012, 3. Voor Frankrijk, zie: Tribunal de Grande Instance de Lyon 16 november 2009, Echos log. 2010, 32.

• «Gentse Steunpunt Kraken»: http://krakengent.squat.net/.

• K. De Greve, «Gekraakt leven – processuele actiemogelijkheden in het burgerlijk procesrecht», Huur 2014, 8.

• K. Broeckx, «Ontruimingsvorderingen tegen krakers» (noot onder Vred. Gent 25 februari 1994), T.Vred. 1997, 470.

• T. Vandromme, «De bevoegdheid van de burgemeester in de strijd tegen vervallen en verkrotte woningen: artikel 135, § 2 N.Gem. onderzocht», RW 2011-12, 638.

• E. Brems, «Geen recht op kraken», Juristenkrant 2003, afl. 79, 13.

• K. Garcia, «Le droit au logement décent et le respect de la vie familiale», Rev.trim.DH 2007, 1128;

• N. Van Leuven en F. Vanneste, «De inroepbaarheid van het recht op wonen» in N. Bernard en B. Hubeau (eds.), Recht op wonen: naar een resultaatsverbintenis?, Brugge, die Keure, 2013, 225.

• N. Bernard en B. Hubeau (eds.), Recht op wonen: naar een resultaatsverbintenis?, Brugge, die Keure, 2013, 287 p.;

• N. Bernard, «Le droit au logement» in B. Kohl (ed.), Actualités en droit du bail, Brussel, Larcier, 2014, 349-366;

• B. Hubeau, «De sociale huur en het grondrecht op behoorlijke huisvesting» in A. Hanselaer en B. Hubeau (eds.), Sociale huur, Brugge, die Keure, 2011, 55-88;

• T. Vandromme, «Het recht op wonen: een stand van zaken» in B. Hubeau en T. Vandromme (ed.), Vijftien jaar Vlaamse Wooncode. Sisyphus (on)gelukkig?, Brugge, die Keure, 2013, 15-40.

• T. Vandromme, «Een aanzet tot een concrete invulling van het grondrecht op wonen als resultaatsverbintenis» in N. Bernard en B. Hubeau (eds.), Recht op wonen: naar een resultaatsverbintenis?, Brugge, die Keure, 2013, 160.

• Vred. Gent 26 december 2011, TGR 2012, 171.

• Vred. Zomergem 9 november 2012, RW 2013-14, 552, Huur 2013, 153.

• Vred. Waver 2 december 2010, T.Vred. 2012, 463, noot K. De Greve).

• Corr. Nijvel 11 januari 1999, JLMB 2000, 422.

• Corr. Leuven 3 juni 1977, RW 1977-78, 1770, noot A. Vandeplas, RW 1977-78, 2250, noot J. De Meyer.

• Waver 2 december 2010, T.Vred. 2012, 463, noot K. De Greve.

• K. Raes en G. Coene, «Sociale grondrechten als voorwaarden voor een gelijke handelingsvrijheid» in Welzijnsgids, Mechelen, Kluwer, losbl., april 2009, 5.

• G. Maes, «Twintig jaar sociale grondrechten in de grondwet. Overzicht van de doctrine» in W. Rauws en M. Stroobant (eds.), Sociale en economische grondrechten, Antwerpen/Louvain-la-Neuve, Intersentia/Anthemis, 2010, 150.

• N. Bernard, «L’effectivité du droit constitutionnel au logement», Rev.b.dr.const. 2001, 160.

• J. Fierens, «La dignité humaine, limite à l’application de l’exception d’inexécution» (noot onder Rb. Charleroi (KG) 19 januari 2000), TBBR 2000, 599.

• Vred. Brussel 14 november 2006, TBBR 2008, 482, noot A. Vandeburie.

• Corr. Turnhout 14 december 1987, RW 1987-88, 1065, noot B. Spriet.

• Gent 22 november 1955, RW 1955-56, 1922.

• A. De Nauw, Inleiding tot het bijzonder strafrecht, Mechelen, Kluwer, 2010, p. 445-447, nr. 574-576;

• A. Delannay, «Destructions, dégradations, dommages» in Les infractions contre les biens, Brussel, Larcier, 2008, p. 744-752, nrs. 259-272.

• Gent 4 oktober 1994, RW 1996-97, 1026, noot A. Vandeplas.

• G. Smaers en C. Idomon, «Woonstschennis door openbare ambtenaren» in Comm.Straf. 2013, 17 p.;

• G. Smaers en C. Idomon, «Woonstschennis door particulieren» in Comm.Straf. 2013, 21 p.

Opgelet inmiddels is de krakerswet van 18/10/2017 in werking getreden klik hier

Gerelateerd

Links wetgeving:

Wet betreffende het onrechtmatig binnendringen in, bezetten van of verblijven in andermans goed