Wanneer een ouder onderhoud verschaft aan zijn minderjarige of zelfs meerderjarige kinderen, kan die ouder hiervoor geen gelden op het kind terugvorderen zonder uitdrukkelijke (en rechtsgeldige) overeenkomst. Wanneer een ouder aan een meerderjarig kind kost en inwoon (Hotel mama) verschaft, en dus buiten de wettelijke verplichting om levenonderhoud verschaft, vervult deze ouder een natuurlijke verbintenis die behoudens alndersluidend geldige overeenkomst niet kan worden teruggevorderd.
Rechtbank van eerste aanleg WestVlaanderen, afdeling Kortrijk 9 februari 2016
KamerK6
Voorzitter: H. Bonnier Inzake: C.D./T J.
Levensonderhoud - Kost en inwoon meerderjarig kind - Natuurlijke verbintenis - Niet terugvorderbaar
Noot – Roeland Vasseur, Hotel Mama: een nieuwe natuurlijke verbintenis in het familierecht T. Fam. 2016/7, 174
• D. DELI, "De natuurlijke verbintenis van de ouders tot het verschaffen van een stand aan hun kinderen" (noot onder Antwerpen 7 april 1987), RW 1987-88, (201) 201-202, nr. 5;
• S. STIJNS, D. VAN GERVEN en P. WERY, "Chronique de jurisprudence. Les obligations: les sources (1985-1995)", JT 1996, (689) 690, nr. 4;
• W. VAN GERVEN en S. COVEMAEKER, Verbintenissenrecht, Leuven, Acco, 2001, 171;
• L. WERMOES, "De natuurlijke verbintenis: enkele {discussie}punten toegelicht" {noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW2007-08, (1818) 1819, nr. 2.
• J. ROODHOOFT, "[Hoofdstuk 1. Definitie] Afdeling 3: de natuurlijke verbintenissen" in C. VANACKERE, J. ROODHOOFT, K. SWERTS en M. VEGA LEON, Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, Mechelen, Wolters Kluwer, 2015, 1.1-11, nrs. 29 en 30.
• C. CAUFFMAN, "De natuurlijke verbintenis" in Comm.Ovk., Mechelen, Wolters Kluwer, 2005, 3, nr. 134 en 8, nr. 144; S. STIJNS, D. VAN GERVEN en P. WERY, "Chronique de jurisprudence. Les obligations: les sources (1985- 1995)",JTl 996, (689) 690, nr. 4;
• W. VAN GERVEN en S. COVEMAEKER, Verbintenissenrecht, Leuven, Acco, 2001, 171; L. WERMOES, "De natuurlijke verbintenis: enkele {discussie}punten toegelicht' {noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW 2007-08, (1818) 1820, nr. 4.
• J. ROODHOOFT, "[Hoofdstuk 1. Definitie] Afdeling 3: de natuurlijke verbintenissen" in C. VANACKERE, J. ROODHOOFT, K. SWERTS en M. VEGA LEON, Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, Mechelen, Wolters Kluwer, 2015, l.1-6a, nrs. 23 en 24.
• F. APS, "De natuurlijke verbintenis als rechtsgrond voor de toekenning van een persoonlijk onderhoudsgeld na de beëindiging van de concubinaatsrelatie?" (noot onder Vred. Gent 4 november 1996), RW 1997-98, (268) 268-269, nr. 3;
• C. CAUFFMAN, "De natuurlijke verbintenis" in Comm.Ovk., Mechelen, Wolters Kluwer, 2005, 6, nr. 141;
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments - Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 512-514, nrs. 6 t.e.m. 9; S. 5TIJNS, D. VAN GERVEN en P. WERY, "Chronique de jurisprudence. les obligations: les sources (1985-1995)", JT 1996, (689) 690, nr. 5;
• L. WERMOES, "De natuurlijke verbintenis: enkele {discussie}punten toegelicht' {noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW 2007-08, (1818) 1819, nr. 2;
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Recht en onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 97-99, nrs. 120 en 121.
• J. ROODHOOFT, "[Hoofdstuk 1. Definitie] Afdeling 3: de natuurlijke verbintenissen" in C. VANACKERE, J. ROODHOOFT, K. SWERTS en M. VEGA LEON, Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, Mechelen, Wolters Kluwer, 2015, l.1-6a, nr. 25;
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments - Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 513, nr. 8.
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments ... Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, 509-530 en K. WILLEMS, "Het familierecht als toepassingsgebied bij uitstek van de natuurlijke verbintenis?" in W. PINTE NS en C. DECLERCK (eds.), Patrimonium 2012, Antwerpen, lntersentia, 2012, 231-250.
• D. DELI, "De natuurlijke verbintenis van de ouders tot het verschaffen van een stand aan hun kinderen" (noot onder Antwerpen 7 april 1987), RW 1987-88, (201) 203, nr. 8;
• R. KRUITHOF, "Het begrip verbintenis" in R. KRUITHOF, H. BOCKEN, F. DE LY en B. DETEMMERMAN, "Overzicht van rechtspraak (1981-1992). Verbintenissen", TPR 1994, (182) 185, nr. 3;
• P. SENAEVE, Compendium van het personen- en familierecht, 15eeditie, Leuven, Acco, 661-662, nrs. 2171 en 2173;
• J. ROODHOOFT, "[Hoofdstuk 1. Definitie] Afdeling 3: de natuurlijke verbintenissen" in C. VANACKERE, J. ROODHOOFT, K. SWERTS en M. VEGA LEON, Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, Mechelen, Wolters Kluwer, 2015, l.1-6b, nr. 26;
• W. VAN GERVEN en S. COVEMAEKER, Verbintenissenrecht, Leuven, Acco, 2001, 172.
• J. ROODHOOFT, "Artikel 205 BW" in Comm.Pers., Mechelen, Wolters Kluwer, 1996, 4, nr. 10, en de verwijzingen aldaar;
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments ... Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 515-516, nr. 12;
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Rechten onderneming, Brugge, die Keu re, 2011, 396-398, nrs. 455 t.e.m. 457,
• K. WILLEMS, "Het familierecht als toepassingsgebied bij uitstek van de natuurlijke verbintenis?" in W. PINTENS en C. DECLERCK (eds.), Patrimonium 2012, Antwerpen, lntersentia, 2012, (231) 242-244, nrs. 14 t.e.m. 16,
• Noot Willems oner Rb. Hasselt 19 december 2011, T.Fam. 2012, 138,
• P. BORGHS, "Rechtspositie meemoeder: van adoptieve naar oorspronkelijke juridische afstamming", NJW 2013, (382) 390-392, nrs. 38 t.e.m. 45.
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments - Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 517-520, nr. 14, en de verwijzingen aldaar,
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Recht en onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 399-401, nrs. 458 en 459, en de verwijzingen aldaar,
• K. WILLEMS, "Het familierecht als toepassingsgebied bij uitstek van de natuurlijke verbintenis?" in W. PINTENS en C. DECLERCK (eds.), Patrimonium 2012, Antwerpen, lntersentia, 2012, (231) 244-245, nr. 17, en de verwijzingen aldaar.
• F. APS, "De natuurlijke verbintenis als rechtsgrond voor de toekenning van een persoonlijk onderhoudsgeld na de beëindiging van de concubinaatsrelatie?" (noot onder Vred. Gent 4 november 1996), RW 1997-98, 268-269;
• R. KRUITHOF, "Het begrip verbintenis" in R. KRUITHOF, H. BOCKEN, F. DE LY en B. DE TEMMERMAN, "Overzicht van rechtspraak (1981-1992). Verblntenlssen", TPR 1994, (182) 186-187, nr. 3;
• P. SENAEVE, Compendium van het personen- en familierecht, Leuven, Acco, 15e uitg. 2015, 662, nr. 2172, onder verwijzing naar 631-632, nr. 2063;
• J. SOSSON, "Du devoir moral à l'obligation civile de fournir des aliments - Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 516-517, nr. 13;
• L WERMOES, "De natuurlijke verbintenis: enkele (discussie)punten toegelicht" (noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW2007-08, (1818) 1821-1822, nr. 5;
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Rechten onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 246-312, nrs. 293 t.e.m. 349;
• K. WILLEMS, "Het familierecht als toepassingsgebied bij uitstek van de natuurlijke verbintenis?" in W. PINTENS en C. DE CLERCK (eds.), Patrimonium 2012, Antwerpen, lntersentia, 2012, (231) 237-240, nrs. 7 t.e.m. 9, en de talrijke verwijzingen aldaar.
• L WERMOES, "De natuurlijkeverbintenis:enkele (discussie)punten toegelicht" (noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW2007-08, (1818) 1820, nr.4;
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Recht en onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 261, nr. 304.
• G. BAERT, "De natuurlijke verbintenis", RW 1958-59, (825) 830, nrs. 12 en 13.
• R. DEKKERS (bewerkt door A. VERBEKE), Handboek burgerlijk recht, 111, Antwerpen, lntersentia, 2008, 304-305, nr. 534;
• D. DELI, "De natuurlijke verbintenis van de ouders tot het verschaffen van een stand aan hun kinderen"
• B. WYLLEMAN, "Vergoeding van prestaties voor familie of vrienden op basis van zaakwaarneming of vermogensverschuiving zonder oorzaak' (noot onder Brussel 3 juni 1996),AJT1996-97, (329) 331, nr. 6.
• H. DE PAGE, Traité élémentaire dedroitcivil beige, 111, 1967, 71, nr. 57;
• J. SOSSON, "Du devoir mora! à l'obligation civile de fournir des aliments ... Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles', RTDF 1998, (509) 521, nr. 16
• K. WILLEMS, De natuurlijke verbintenis in Rechten onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 275-276, nr. 316.
• B. WYLLEMAN, "Vergoeding van prestaties voor familie of vrienden op basis van zaakwaarneming of vermogensverschuiving zonder oorzaak' (noot onder Brussel 3 juni 1996),AJT1996-97, (329) 329-331, nrs. 2 en 6.
• F. APS, "De natuurlijke verbintenis als rechtsgrond voor de toekenning van een persoonlijk onderhoudsgeld na de beëindiging van de concubinaatsrelatie?" (noot onder Vred. Gent 4 november 1996), RW 1997-98, (268) 268-269, nr. 3;
• R. KRUITHOF, "Het begrip verbintenis" in R. KRUITHOF, H. BOCKEN, F. DE LY en B. DE TEMMERMAN, "Overzicht van rechtspraak (1981-1992). Verbintenissen", TPR 1994, (182) 187, nr. 3;
• J. SOSSON, "Du devoir mora! à l'obligation civile de fournir des aliments ... Utilité actuelle et limites de la théorie des obligations naturelles", RTDF 1998, (509) 525-527, nr. 20;
• L. WERMOES, "De natuurlijke verbintenis: enkele (discussie)punten toegelicht" (noot onder Antwerpen 1 februari 2006), RW 2007-08, (1818) 1820-1822, nrs. 4 en 5;
• K. WILLEMS, "De natuurlijke verbintenis" in Recht en onderneming, Brugge, die Keure, 2011, 290-304, nrs. 330 t.e.m. 338;
• K. WILLEMS, "Het familierecht als toepassingsgebied bij uitstek van de natuurlijke verbintenis?" in W. PINTENS en C. DECLERCK (eds.), Patrimonium 2012, Antwerpen, lntersentia, 2012, (231) 236-237, nrs. 5 en 6, en 241-242, nr. 12.
• J. ROODHOOFT, Artikel 205 BW" in Comm.Pers., Mechelen, Wolters KI uwer, 1996, 4, nr. 9;
• J. ROODHOOFT, "[Hoofdstuk 1. Definitie] Afdeling 3: de natuurlijke verbintenissen" in C. VANACKERE, J. ROODHOOFT, K. SWERTS en M. VEGA LEON, Bestendig Handboek Verbintenissenrecht Mechelen, Wolters Kluwer, 2015, l.1-6b, nr. 26.