Bewijslast in het contractenrecht

VOORWOORD 5
INLEIDING . 6
DEEL I. BELANG VAN DE STUDIE VAN DE BEWIJSLAST 8
DEEL II. DE WETTELIJKE REGELING VAN DE BEWIJSLAST . 10
AFDELING 1. ARTIKEL 1315 VAN HET BURGERLIJK WETBOEK 10
Onderafdeling 1. Toepassingsgebied . 10
Onderafdeling 2. Onderscheid bewijslast - bewijsrisico - aanvoeringslast 11
§ 1. De aanvoeringslast . 11
§ 2. De bewijslast . 14
§ 3. Het bewijsrisico . 15
Onderafdeling 3. De basisprincipes vervat in art. 1315 B.W. 16
§ 1. Actori incumbit probatio . 16
§ 2. Reus in excipiendo fit actor . 17
Onderafdeling 4. Belang van de houding van de wederpartij . 18
§ 1. De verweerder voert verweer . 19
A. Verweer door middel van aanvoer van nieuwe feiten 19
B. Verweer door middel van het opwerpen van de ENAC . 19
§ 2. Afwachtende houding van de tegenpartij . 20
A. Algemeen 20
B. Verband met goede trouw en bewijssamenwerking . 21
§ 3. Geen verweer . 21
§ 4. Verstek . 22
AFDELING 2. ARTIKEL 870 VAN HET GERECHTELIJK WETBOEK . 23
AFDELING 3. WETTELIJKE UITZONDERINGEN OP DE BASISPRINCIPES 23
Onderafdeling 1. Wettelijke omkering van de bewijslast . 23
Onderafdeling 2. De wettelijke vermoedens . 24
§ 1. De wettelijke vermoedens . 24
A. Onweerlegbare vermoedens . 26
B. Weerlegbare vermoedens . 27
C. Gemengde vermoedens . 28
Bewijslast in het contractenrecht 2
§ 2. Onderscheid met feitelijke vermoedens 29
DEEL III. CONVENTIONELE REGELING VAN DE BEWIJSLAST . 31
AFDELING 1. BEWIJSLASTOVEREENKOMSTEN. 31
Onderafdeling 1. Algemeen . 31
Onderafdeling 2. Geldigheidsvereisten . 32
Onderafdeling 3. Onderscheid met bewijsovereenkomsten 33
AFDELING 2. EENZIJDIGE BEWIJSLASTREGELING . 33
DEEL IV. POGINGEN TOT VERSOEPELING VAN DE BEWIJSLAST 35
AFDELING 1. BEWIJS VAN EEN NEGATIEF FEIT . 35
Onderafdeling 1. Probleemstelling. 35
Onderafdeling 2. Toepassing van de gemeenrechtelijke regeling betreffende de
verdeling van de bewijslast . 37
Onderafdeling 3. Poging tot versoepeling in de rechtsleer 37
Onderafdeling 4. Visie van het Hof van Cassatie . 38
AFDELING 2. BEWIJSSAMENWERKING . 39
Onderafdeling 1. De oorspronkelijke situatie: statische bewijsvoering . 39
Onderafdeling 2. De nieuwe bepalingen in het Gerechtelijk Wetboek: dynamische
bewijsvoering . 41
§ 1. Actieve rol van de rechter 41
§ 2. Samenwerking van de partijen . 43
Onderafdeling 3. Verenigbaarheid met de algemene principes betreffende de
verdeling van de bewijslast . 44
Onderafdeling 4. Verenigbaarheid met algemeen rechtsbeginsel dat niemand
gehouden kan worden tegen zichzelf te bewijzen . 46
AFDELING 3. KWALIFICATIE ALS RESULTAATS- OF INSPANNINGSVERBINTENIS 47
DEEL V. TWEE BIJZONDERE TOEPASSINGSGEVALLEN. . 49
AFDELING 1. EXCEPTIO NON ADIMPLETI CONTRACTUS . 49
Onderafdeling 1. Algemeen . 49
§ 1. Toepassingsvoorwaarden 49
§ 2. Tijdelijk verweermiddel . 51
§ 3. Wettelijke basis . 52
§ 4. Rechterlijke tussenkomst is niet vereist 52
Bewijslast in het contractenrecht 3
Onderafdeling 2. Verdeling van de bewijslast . 53
§ 1. De excipiens treedt op als eiser 53
§ 2. De excipiens treedt op als verweerder . 54
A. Het Hof van Cassatie: Excipiens wordt eiser op exceptie . 55
B. Kritiek in de rechtsleer . 55
C. Versoepeling door het bewijs van een negatief feit. . 61
AFDELING 2. DE INFORMATIEPLICHT VAN DE ARTS TEN OPZICHTE VAN DE PATIËNT 62
Onderafdeling 1. Inleiding 62
Onderafdeling 2. De Wet betreffende de rechten van de patiënt. 62
Onderafdeling 3. Diagnose-informatie: recht op informatie over de gezondheidstoestand . 63
Onderafdeling 4. Toestemmingsinformatie: Geïnformeerde toestemming of informed consent . 65
Onderafdeling 5. Grondslag van het recht op informatie 66
§ 1. De geneeskundige behandelingsovereenkomst . 66
§ 2. Het recht op fysieke integriteit van de patiënt 67
Onderafdeling 6. Sanctionering van de miskenning van de informatieplicht: aansprakelijkheid van de arts 69
§ 1. De civielrechtelijke aansprakelijkheid van de arts 69
A. Contractuele aansprakelijkheid . 69
B. De buitencontractuele aansprakelijkheid . 70
C. Samenloop tussen contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid . 70
§ 2. De strafrechtelijke aansprakelijkheid van de arts. 71
Onderafdeling 7. De verdeling van de bewijslast . 71
§ 1. Toepasselijke rechtsregels betreffende de verdeling van de bewijslast . 72
A. Wet betreffende de rechten van de patiënt . 72
B. Wet betreffende de misleidende en vergelijkende reclame, de onrechtmatige
bedingen en de op afstand gesloten overeenkomsten inzake de vrije beroepen . 72
C. De gemeenrechtelijke regeling betreffende de verdeling van de bewijslast . 73
§ 2. Invloed van de aard van de verbintenis op de verdeling van de bewijslast . 73
A. Onderscheid wettelijke verbintenis - contractuele verbintenis 73
B. Onderscheid algemene informatieplicht - toestemmingsgerichte informatieplicht 74
C. Onderscheid resultaatsverbintenis - inspanningsverbintenis . 74
Bewijslast in het contractenrecht 4
§ 3. Franse Cassatierechtspraak 76
§ 4. Navolging van de Franse Cassatierechtspraak in België 78
§ 5. Standpunt van het Belgische Hof van Cassatie . 81
Onderafdeling 8. De medewerkingsplicht van de patiënt 82
Onderafdeling 9. Mogelijke oplossingen . 83
DEEL VI. BESLUIT . 85
BIBLIOGRAFIE . 86