Belastbaarheid verbeurdverklaarde sommen

Verduisterde/onttrokken gelden kunnen gekwalificeerd worden als een “vrucht” en dus als een “inkomen” van een door de fiscale wet aangeduide bron. Ook verduisterde/onttrokken gelden kunnen beschouwd worden als periodieke vruchten van een activiteit, zoals een dienstbetrekking, zonder dat de strafbare oorsprong ervan de substantie van deze activiteit kan aantasten. Het civielrechtelijke inkomensbegrip maakt immers geen onderscheid tussen geoorloofde en ongeoorloofde activiteiten, noch tussen toegelaten en verboden vruchten.

Elke vrucht die voortkomt uit een activiteit van de belastingplichtige valt onder het civielrechtelijke inkomensbegrip zodra deze vrucht in het vermogen van de belastingplichtige valt. Voor de toepassing van het civielrechtelijke inkomensbegrip volstaat het zonder meer dat de vruchten ingevolge zijn activiteiten bij de belastingplichtige zijn terechtgekomen en dat hij erover kan beschikken.

Uit artikel 31, eerste en tweede lid, 1° en 2° WIB 1992 blijkt dat, opdat een voordeel als bezoldiging belastbaar zou zijn, dit voordeel uit hoofde of naar aanleiding van het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid moet verkregen worden, waarbij een onrechtstreeks oorzakelijk verband volstaat.

De uitdrukking 'ter gelegenheid van' impliceert dat het voordeel geen directe opbrengst van de dienstbetrekking moet zijn; het hoeft niet te gelden als prijs voor de geleverde arbeid. Het volstaat dat de oorsprong van het ontvangen voordeel in het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid ligt, dat de beroepsmatige werkzaamheid de determinerende oorzaak is.

De ruime omschrijving van het begrip bezoldiging treft zonder onderscheid de opbrengsten die hun oorsprong vinden in geoorloofde en ongeoorloofde verrichtingen uit hoofde of naar aanleiding van de beroepswerkzaamheid.

De belastbaarheid van onrechtmatig verkregen inkomsten volgt uit de samenloop van drie fundamentele principes die het ontstaan van de fiscale schuld beheersen: het legaliteitsbeginsel, het realiteitsbeginsel en het principe van de eenjarigheid inzake inkomstenbelastingen.

Het realiteitsbeginsel vereist dat de fiscale wet, voor zover zij zelf geen onderscheid maakt, gelijkelijk moet worden toegepast op geoorloofde en ongeoorloofde verrichtingen:

Wanneer de wet aan een bepaald feit zonder meer fiscale gevolgen vastknoopt, geeft dat feit aanleiding tot belastingheffing, ook wanneer het zou tot stand gekomen zijn in overtreding van een wettelijke bepaling. Aldus begrepen komt het realiteitsbeginsel uiteindelijk neer op een concretisering van het legaliteitsbeginsel. De fiscale wet moet correct worden toegepast op de toestanden waartussen de wet geen onderscheid maakt.

Voor de belastbaarheid van een “bezoldiging” in de zin van artikel 31, tweede lid, 1° WIB 1992, maakt het derhalve geen verschil uit of de voordelen verworven naar aanleiding van het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid een legale of illegale oorsprong hebben, dan wel verkregen zijn uit een geoorloofde of ongeoorloofde beroepsuitoefening.

Het vereiste (onrechtstreeks) causaal verband tussen de arbeid en de verkregen inkomsten wordt niet verbroken door het enkele feit dat strafbare gedragingen aan de grondslag liggen van voordelen verkregen uit hoofde of naar aanleiding van het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid.

Inkomsten voortvloeiend uit strafbare gedragingen, zoals verduistering, passieve corruptie, misbruik van vertrouwen of bedrog, kunnen derhalve niet aan de belastingheffing ontsnappen.